Nasi prawnicy twierdzą, że ukrywanie informacji o stronach procesów chroni naszą godność. W rzeczywistości tworzą zagrożenie dla naszej wolności. Kto, kogo i za co sądzi jest sprawą publiczną, bo sędziowie sprawują władzę. W niedawnej rozmowie w socmediach o jawności w sądach nasi prawnicy dawali takie argumenty przeciw publicznemu dostępowi do wyroków i innych dokumentów sądowych: [...]
Mam prawo wiedzieć
Za każdym razem, gdy obywatele komentują niezrozumiały a niepopularny wyrok pojawią się prawnicy, którzy odwiną się słowami: nie czytałeś akt, nie masz pojęcia, nie wypowiadaj się! Tak nie czytałem. Bo w Polsce człowiek z ulicy nie ma w praktyce dostępu do akt. Gdy czytałem akta to na zasadzie: list od ważnego profesora, że badanie, wielodniowe [...]
Przyjaciele umawiają się na inwestycję. Inwestycja nie wychodzi jak planowano. Przyjaciele, którzy zainwestowali, żądają zwrotu pieniędzy od przyjaciela, który je pozyskał. Przyjaciel, który pozyskał pieniądze odmawia. Pozywają się do sądu. Potem dogadują. Proszą sąd o wyłączenie jawności dokumentów, bo dostęp do nich narusza ich prywatność. Sąd odpowiada: nie. Uzasadnia to m.in. tym cytatem z ustanowionej [...]
Zalety jawności jako narzędzia rozwoju Polski są niedocenione. W dyskursie ekonomicznym ogólne pojęcie „dobre instytucje wspierające rozwój” zazwyczaj przekłada się na równie ogólne zalecenia jak „rozliczalność władzy”. Gdy przychodzi do zaproponowania gotowych do wdrożenia rozwiązań zapada cisza. Panel Ekonomistów Polskich dał ostatnio kilka pytań o rolę jawności w ulepszaniu naszych urządzeń społeczno-gospodarczych. W tym dał [...]
Skomplikowane, a przez to nieprzewidywalne prawo podatkowe jest główną barierą inwestycji i rozwoju w Polsce. Potrzebujemy regularnie publikowanej miary zagmatwania płacenia i poboru podatków. By skupić uwagę obywateli i decydentów na skomplikowaniu podatków. By obrazować jak trudno podatnikom oraz służbom podatkowym ustalić ile zgodnie z prawem poszczególni podatnicy winni zapłacić. By mierzyć postęp w upraszczaniu [...]
W Polsce popularny jest postulat uczynienia z zawodu sędziego korony zawodów prawniczych. Sędziom postulat podoba się ze względu na zarobki i prestiż sędziów angloamerykańskich. Krytykom sądów podoba się ze względu na sprawność z którą utożsamiane są sądy angloamerykańskie. Wcale lub rzadko wspomina się, że instytucja sędziego jako korony zawodów prawniczych składa się z dziesiątek cząstkowych [...]
Aresztowanie Margot znowu zwróciło uwagę na nadużywanie aresztów oraz nadużywanie zatrzymań. A polscy prawnicy znowu dają te same nieporadne pomysły na ucywilizowanie aresztów co zawsze: zmiana świadomości, zmiana kultury, zmiana nawyków, przebudzenia sędziów, czy też wymiany obecnych sędziów na innych lepszych. Nadużywanie aresztów i zatrzymań nie jest problemem kulturowym. Jest problemem braku ograniczeń nałożonych przez [...]
Bez względu kto rządził w Polsce pomysł na naprawę sądów był ten sam. Więcej sprawozdawczości! Plus zmiany organizacyjno-administracyjne oparte o tę sprawozdawczość. Kolejni ministrowie sprawiedliwości mnożyli sprawozdawczość. Ale sędziowie to nie ministerialni urzędnicy. Sędziów nie da się rozliczać z pozycji ministra tabelkami i wskaźnikami. Sędziowie nie dali się ulepszeniom, które im nie pasowały. Jeśli chcemy [...]
Krajowa Rada Sądownictwa była i jest zdominowana przez sędziów. Aż 68% składu KRS to sędziowie. Jest tak od lat i wynika to wprost z konstytucji. Za obecnej władzy zmienił się szczebel sądów z których rekrutowana jest większość sędziów do KRS. W przeszłości KRS zdominowali sędziowie sądów wyższych instancji: okręgowych, apelacyjnych i tych najwyższych. W obecnej [...]
Potrzebujemy wiedzy o działalności publicznej przedstawicieli władzy by ich oceniać. Mamy prawo osądzać sędziów. Samodzielnie oceniać czy sprawiedliwości stało się zadość. Do tego potrzebujemy m.in. informacji o publicznej działalności sędziów. Ustawa z dnia 20 grudnia 2019 r.(druk sejmowy 69, sejm IX kadencji) przez jednych zwana kagańcową przez innych walentynkową wprowadza potrzebny i pożyteczny obowiązek upublicznienia [...]