Z okazji niedawnej rocznicy konstytucji słyszeliśmy pochwały obowiązującej konstytucji, jako ustanowionej na trójpodziale władz. Teraz słyszymy, że PiS zlikwiduje trójpodział. Jedne i drugie twierdzenia są nieprawdą. Główną wadą naszej konstytucji jest notoryczne naruszanie podziału władz. Władzę dzieli się, by ją osłabić i uczynić rozliczalną przez obywateli. By żadna grupa interesów czy siła społeczna, nie mogła [...]
Podział władzy oraz kontrważenie władz
Niskie poważanie dla sędziów wśród obywateli plus bardzo szerokie uprawnienia sędziów powodują, że stają się celem reinterpretacji granicy ich władzy przez władzę wykonawczo-ustawodawczą. Prezydent Duda rości sobie prawo do wetowania nominacji sędziowskich. Premier Szydło odmawia publikacji wybranych wyroków Trybunału. Sejm uchwala kolejne ustawy osłabiające Trybunał. A prawdziwy popłoch wśród sędziów sądów powszechnych wywołują plotki o [...]
Naturalny w demokracji spór o siłę i granice trójpodzielonych władz będzie w Polsce intensywniejszy. Konstrukcja naszych urządzeń politycznych wyostrza ten spór. Nasz Trybunał nie może wyczekać, aż w dyskusji publicznej i orzeczeniach sądów niższych instancji wykrystalizuje się przedmiot sporu i wyklaruje zapatrywanie ogółu obywateli. Trybunał musi wchodzić w gorące spory polityczne w całej ich rozciągłości [...]
Obecny konflikt wokół Trybunału Konstytucyjnego to nie zamach na demokrację, to przejaw jej żywotności. Zwyczajny w demokracjach spór o zasięg wpływu poszczególnych władz. Spotęgowany m.in. tym, że w Polsce najwyższy sąd konstytucyjny ma nadmierne uprawnienia oraz uzurpuje sobie wyłączność orzekania o niekonstytucyjności. Trybunał Konstytucyjny, ani żaden inny najwyższy sąd konstytucyjny, nie ma monopolu na nadawanie [...]
Opinia Polaków o Trybunale Konstytucyjnym znacznie się pogorszyła. O to pogorszenie trudno obwinić jedynie PiS. Bowiem, gdy PiS rządziło w latach 2005-2007 i zwalczało Trybunał, to opinia Polaków o Trybunale się znacznie poprawiła, wbrew usiłowaniom PiS. Tym razem, od czasu ponownego objęcia władzy przez PiS opinia Polaków o Trybunale pogarsza się, ale co ważne, pogarszać [...]
Ewolucja obecnej konstytucji francuskiej od ustroju parlamentarnego w kierunku silniejszej władzy wykonawczej skoncentrowanej wokół prezydenta i ściślejszego rozliczania władzy przez obywateli jest ciekawym dla nas przykładem. Nie, dlatego, że Francja jest jakimś samoistnie ważnym dla Polaków wzorem. Lecz dlatego, że nasi pożal się Boże ojcowie założyciele tworząc konstytucję wzorowali się na konstytucji francuskiej. Jednak sami [...]
Po pierwsze, walka o obsadę najwyższych sądów oraz selektywne odmawianie wykonywania ich wyroków jest istotą demokracji, a nie początkiem dyktatury. Po drugie, pod obecną pełną wodosłowia konstytucją nawet trybunał złożony z aniołów będzie narzędziem opresji, miast być narzędziem równoważenia sprzecznych dążeń obywateli. Po trzecie, obrona dotychczasowego ładu konstytucyjnego jest obroną hegemonii, jednej części społeczeństwa nad [...]
Argentyna Kirchnerów. Rosja Putina. Wenezuela Chaveza. Bolivia Moralesa. Ekwador Correi. Peru Garcii. Rosja Putina. Węgry Orbana. Polska Kaczyńskiego? A może nie jest tak źle, bo również Trump w USA i Le Pen we Francji? Populizm jest normalnym i naturalnym zjawiskiem: odpowiedzią dołów społecznych na dominację elit – taki regularny ruch wahadła, który pozwala społeczności utrzymać [...]
Nie ma w Polsce demokracji liberalnej, jest co najwyżej demokracja elitarna. Demokracja liberalna to współistnienie trzech urządzeń politycznych: (i) demokracji wyborczej, tj. zmiana władzy w wyborach i głos dla każdego obywatela, (ii) ochrony majątku przed wywłaszczeniem, (iii) daleko posuniętej ochrona grup z poza elity, zazwyczaj w formie ochrony praw mniejszości. Tak rozumiana demokracja jest zjawiskiem [...]
…zaogni namiętności polityczne, a konserwowanie złych rozwiązań podniesie do rangi obrony demokracji. Obecny sposób wybierania sędziów trybunału to konstytucyjna niedoróbka. Należy go naprawić, zamiast fundować na nim naszą polityczną przyszłość. Konstytucja w krótkim artykule o wyborze sędziów trybunału zawiera, aż cztery wady. Po pierwsze i najważniejsze, obecny sposób wyboru sędziów nie zapewnia podziału władzy. Do [...]
