Suwerenność w strefie euro
Choroba grecka polegająca na rosnącym zadłużenie i spadającej konkurencyjności spowodowana jest przez Greków. Natomiast kryzys grecki, którego doświadczyliśmy pomiędzy styczniem a marcem został zarówno zdetonowany jak i wygaszony przez Europejski Bank Centralny (EBC).
EBC przycisnął Greków i zmusił ich do reform z troski o wypłacalność strefy Euro. Skutecznie i słusznie zmuszono teoretycznie suwerenny kraj do ograniczenia wydatków i zwiększenia dochodów. Przy okazji sprawdzono możliwość dościskania państw strefy Euro przez instytucje unijne takie jak EBC, Eurostat i Komisję Europejską. Grecy byli przykładem, którym postraszono Portugalczyków, Hiszpanów, Włochów, Irlandczyków i Francuzów.
Rating Grecji przez cały kryzys był poniżej AAA, a po obniżkach z grudnia 2009 wynosi A2 w agencji ratingowej Moody’s, oraz BBB+ w agencjach Standard & Poor’s oraz Fitch, czyli jest znacznie poniżej AAA. Poluzowanie zasad określania zabezpieczeń umożliwiło rządowi greckiemu emisję obligacji w czasie kryzysu. Bez tej decyzji EBC byłoby niewielu chętnych na greckie obligacje ponieważ byłby to papier trudno wymienialny na gotówkę.
Jednak w styczniu tego roku prezes EBC Trichet ogłosił, że poluzowane reguły będą obowiązywać tylko do końca 2010 roku:
– tu masz linka do wypowiedzi Tricheta na konferencji, w odpowiedzi na drugie pytanie Tricheta dosłownie mówi "nie zrobimy dla Grecji wyjątku".
– tu masz linka do opisu skutków tej konferencji w bloombergu
Było to de facto ogłoszenie harmonogramu niewypłacalności Grecji. Rating Grecji jest poniżej AAA, a agencje ratingowe zapowiadały wtedy nawet możliwość dalszych obniżek ratingu. By na bieżąco regulować swoje zobowiązania Grecja potrzebuje pożyczać pieniądze na międzynardowoych rynkach finansowych. Jednak decyzja Tricheta oznaczała, że od 1 stycznia 2011 nie będzie już możliwe otrzymania od EBC gotówki w zamian za obligacje rządu greckiego. Słowa Tricheta, jeśli były prawdzie, uczniły obligacje greckie instrumentem zbyt ryzykownym dla większości banków i funduszy inwestycyjnych.
Od stycznia do marca inwestorzy zstanawiali się nad prawdziwością tych słów. Więc w rezultacie od stycznia do marca bieżącego roku co kilka tygodni my wszyscy zastanawialiśmy czy Grecja ureguluje kolejne raty swoich płatności. Zdesperowani Grecy szukali pomocy zarówno u Chinczyków, Unii Europejskiej, jak i Międzynarodowego Funduszu Walutowego. Nikt im nic nie dał. W końcu przycisnięci ogłosili plan cięcia wydatków i zwiększania podatków.
Tydzień temu media skoncentrowały się na szczycie Unii Europejskiej, który w dniach 25-26 marca ponoć ogłosił pomoc dla Grecji. Jednak uważna lektura poszczytowych komunikatów daje prosty wniosek Unia nie uzgodniła ani sumy, ani kosztu po którym udostępni finansowanie, ani kryteriów po spełnieniu których finansowanie zostanie udostępnione. Dlaczego więc rynki finansowe obniżyły oprocentowanie, którego żądają od rządu greckiego, a gazety piszą, że Grecja została uratowana?
Wcale nie dlatego, że Unia co kolwiek zrobiła. Lecz dlatego, że w dniu 25 marca Trichet ogłosił, że równierz w roku 2011 Europejski Bank Centralny jako zastaw przyjmował będzie papier o ratingu BBB- lub wyższym. Techniczne szczegóły tej decyzji zostaną ogłoszone po posiedzeniu EBC w dniu 8 kwietnia.
Unia Europejska niewiele może kazać suwerennym państwom. Ale ma wystarczające narzędzia nacisku, zwłaszcza wobec państw o słabej gospodarce, by wymusić pożądane przez większość zachowania. Czyli jednak może sporo.
Inne wpisy o Euro:
Euro 10 – Suwerenność w strefie euro – 6 kwietnia 2010 – Na przykładzie Grecji Unia Europejska ćwiczy sposób zmuszania suwerennych państw do podejmowania decyzji, ktorych same by nie podjęły. Choroba grecka polegająca na rosnącym zadłużenie i spadającej konkurencyjności spowodowana jest przez Greków. Natomiast kryzys grecki, którego doświadczyliśmy pomiędzy styczniem a marcem został zarówno zdetonowany jak i przytłumiony przez Europejski Bank Centralny (EBC).
Euro 9 — Nierostrzygnięty konflikt – 25 lutego 2010 – Gdy założono USA nie ustalono czy gospodarką rządzić będą reguły reolniczego południa, czy przemysłowej północy. Podobny konflikt tkwi teraz w urządzeniach politycznych Unii: czy reguły określać będą nam zdyscyplinowani Niemcy i kraje północy, czy rozrzutni Grecy i kraje południa.
Euro 8 — Jak Alexander Hamilton stworzył dolara oraz USA – 5 marca 2009 – Po zwycięstwie amerykańskich rewolucjonistów nad Anglikami nie było pewnym czy rzeczywista władza jest w stanach czy rządzie federalnym, czy państwo będzie demokracją czy republiką, oraz w czyim interesie będzie działał rząd. O stworzeniu państwa federalnego, które jest republiką i działaniu w imieniu interesów przemysłowych przesądził sekretarz skarbu Alexander Hamilton poprzez emisję papierów wartościowych, które stały się dolarem.
Euro 7 — Euro na ratunek bankom – 27 lutego 2009 – Polskie gospodarstwa domowe i firmy znaczną część kredytów mają w Euro. Jeśli wartość złotówki obniży się jeszcze bradziej to przestaną spłacać kredyty, a nasze banki okażą się niewypłacalne.
Euro 6 – Wspólna waluta lepsza dla USA niż dla Eurolandu – 1 lutego 2009 – Ponieważ gospodarka USA lepiej sobie radzi z nagatywnymi zjawiskami, które w asymetryczny sposób dotykają różne regiony i przemysły USA to posiadanie jednej waluty niesie mniej kosztów dla USA.
Euro 5 – Brak własnej waluty = brak własnej kontrcyklicznej polityki pieniężnej – 27 stycznia 2009 – Ze względu na spore różnice w rozwoju pomiędzy Polską a zachodem Europy my potrzbujem innej polityki pieniężnej niż zachód Europy. Na razie więc obiecujmy, że do Euro przystąpimy, ale wcale się tam nie spieszmy.
Euro 4 – Dziękujemy nie, czyli tak. – 9 grudnia 2008 – Najlepiej tworzyć wrażenie, że już niedługo przyłączymy się do Euro, jednocześcnie postulując i czekajac na naprawę Euro.
Euro 3 – Wada Euro: brak fiskalnego Eurolandu – 8 grudnia 2008 – Dopóki strefa Euro nie będzie władna nakładać podatki i transferować kasę pomiędzy branżami i regionami na podstawie politycznych decyzji dopóty Euro jest ryzykownym i ułomnym projektem, do którego lepiej nie przystępować.
Euro 2 – Wada Euro: identyczna polityka pieniężna dla różnych gospodarek – 6 grudnia 2008 – Politycznie wpływowy i dzierżący europejską administrację zachód Europy załatwi dla strefy Euro luźniejszą polityką pieniężną, która im będzie przydatna, a nam szkodliwa, gdyż zbyt inflacyjna.
Euro 1 – Euroland: Klub państw ponadprzeciętnie zadłużonych – 5 grudnia 2008 – Stare kraje UE są znacznie zadłużone. Wiele wskazuje na to, że w przyszłości mogą mieć poważne kłopoty z regulowaniem swoich zobowiązań. Po co nam to? My reformujemy nasze emerytury, planujemy reformę płacenia za usługi medyczne. A tym czasem we Francji studenci strajkują za prawem do wcześniejszej emerytury…
