Koniec kryzysiku?

W Polsce na razie nie ma kryzysu. Jest tylko spowolnienie gospodarcze. Nie kończy się świat. Lecz, jeśli już to niebawem skończy się recesja w USA.

Dzisiejszymi czasy słowo kryzys zdewaluowało się. Kiedyś kryzys to było coś strasznego i wielkiego. Dla mnie kryzys to puste półki w sklepach i zimne kaloryfery w domach, oraz ojciec za ucho ściągający mnie z podwórka bo jest godzina milcyjna a ja bawię się w najlepsze. Ale nie będę uparciuchem. Sprawdziłem, że benzyna na stacji benzynowej i mięso w  mięsnym są nadal w ciągłej sprzedaży, ale zgodzę się: mamy kryzysik.

Zamiast kłócić się o słowa bardziej ciekawym jest odpowiedzieć kiedy ów kryzysik przestanie nas trapić. Wtedy, gdy przestaniemy gadać o kryzysie. Wtedy, gdy zamiast obawiać się ujrzenia dna na koncie, oraz braku banknotów w portfelu zaczniemy bać się, że uciekają nam okazyjnie tanie zakupy. Wtedy, gdy będziemy plotkować o tanich zakupach sąsiadów i znajomych. Boisz się, czy już kupujesz? A twoi znajomi i ich znajomi?

Można też pogrzebać w statystykach. Ale wtedy szkoda końca kryzysiku szukać w naszym kochanym grajdołku.  W Polsce mamy spowolnienie spowodowane recesją u naszych głównych partnerów handlowych, oraz ograniczniem dostępności finansowania na międzynarodowych rynkach. Jesteśmy małą otwartą gospodarką. Impuls do końca kryzysiku przyjdzie z zagranicy. Chcesz wiedzieć kiedy będzie lepiej? Patrz na USA i UE.

Dla USA koniec kryzysu jest już bliżej niż dalej. Obecna recesja trwa tam od 14 miesięcy. Przeciętna powojenna recesja w USA trwała 10 miesięcy. Najdłuższa powojenna recesja trwała tam 16 miesięcy. A wielka depresja trwała 43 miesiące.

Więc biorac pod uwagę dane historyczne dotyczące współczesnej gospodarki amerykańskiej obecna recesja potrwa tam jeszcze coś pomiędzy 2 a 29 miesiącami. 🙂  Ja obstawiam koniec recesji w USA pod koniec bieżącego roku.  O jej końcu usłyszymy na początku przyszłego roku.

Obecna recesja będzie dłuższa niż przeciętna, bo spowodowana została pęknięciem bańki na rynku nieruchomości, a recesje poprzedzone pęknięciem bańki na jakiejś klasie aktyw zawsze są dłuższe i głębsze.  Jednak każda recesja kończy się wcześniej, czy później. Przy obecnej sprzedaży samochodów w USA wymiana obecnej floty samochdów zajmie Amerykanom 27 lat. Nie sądzę, by zaczeli oni nagle chodzić na pieszo, więc sprzedaż samochodów napewno wzrośnie. Tak samo będzie z resztą gospodarki. Opróżnione magazyny trzeba będzie zapełnić, a to oznacza zamówienia. Zresztą możliwe, że już to się zaczęło:

Źródło: dla zapasów US Dep. of Commerce, dla recesji NBER

Obecna amerykańska recesja nie jest zresztą wcale taka straszna jak media ją malują. Na przykład obecna stopa bezrobocia jest niża niż podczas wielu powojennych recesji:

Źródło: dla bezrobocia US Dep. of Labor, dla recesji NBER 

Większość Amerykanów wstaje, je sniadanie i idzie do pracy. To jest tylko recesja. Owszem po raz pierwszy od ćwierć wieku będą musieli zacząć oszczędzać i zmniejszać zadłużenie:

 Źródło: dla oszczędności US Dep. of Commerce, dla recesji NBER

Więc nie spodziewaj się, że w USA po odbiciu od dna nastąpi szybki wzrost gospodarczy. Będzie raczej powolny. Ale będzie i to już niedługo.

p.s. jeżeli coś może zachwiać powyższym scenariuszem to nadmierne pompowanie pieniędzy w gospodarkę USA przez tamtejsze władze, lub polityczne zawirowanie w innych częściach świata spowodowane recesją.

Olbrzymie pompowanie pieniędzy w gospodarkę przez administrację Obamy i FED  pod przywództwem Bernankiego jest nieodpowiedzialne. Recesje są normalnym, zdrowym  i pożądanym zjawiskiem. Recesja to współczesne słowo na  ograniczenie konsumpcji po okresie nadkonsumpcji. Obecna recesja jest tak groźna bowiem poprzedziła ją bańka na nieruchomościach. Bańka ta wywołana została nadmiernym pompowaniem pieniędzy w gospodarkę przez Greenspana, by uniknąć poprzednich recesji…